Dziedzictwo I wojny światowej 1914-1918
PI: Kamil Ruszała
Sieć badawcza „Heritage of War 1914–1918” w ramach Critical Heritage Studies Hub ma na celu wzmożenie na międzynarodową skalę badań teoretycznych i praktycznych nad dziedzictwem I wojny światowej w Europie poprzez debatę nad nim w perspektywie porównawczej. W ten sposób realizuje ona następujące cele:
- Badanie nad dziedzictwem I wojny światowej (przede wszystkim pomników, grobów i cmentarzy wojennych, ale także artefaktów, eksponatów czy dziedzictwa niematerialnego itp.) w skali porównawczej, analizując w jaki sposób w Europie funkcjonowała idea tworzenia miejsc upamiętniania poległych żołnierzy, wydarzeń i postaci, uwzględniając zarówno skalę makro jak i mikro (studia przypadków).
- Integracja indywidualnych ekspertów i infrastruktur zajmujących się dziedzictwem wojennym, takich jak instytuty naukowe, jednostki badawcze, muzea, fundacje, organizacje pozarządowe (Research2Research).
- Przygotowanie raportu na temat stanu dziedzictwa I wojny światowej i przedstawienie dalszych perspektyw materiału badawczego (np. próba mapowania dziedzictwa).
- Próba zaangażowania szerszej publiczności pozaakademickiej w kwestię istnienia dziedzictwa I wojny światowej oraz wynikających z tego wyzwań (Research2Society).
- Przygotowanie działań w celu wpisania dziedzictwa z I wojny światowej na Listę Znaku Dziedzictwa Europejskiego, Europejskich Szlaków Kulturowych lub UNESCO.
- Współpraca z zagranicznymi instytucjami pozaakademickimi tj. In Flanders Fields Museum w Ieper/Ypres (Belgia) czy European Walk of Peace w Kobaridzie (Słowenia) oraz rozwój projektu mapowania dziedzictwa I wojny światowej (World War One Sites – The NETWORLD Database: ww1sites.eu)
Sieć badawcza Heritage of War 1914-1918 stanowi interdyscyplinarny zespół ekspertów , zajmujących się problematyką dziedzictwa I wojny światowej, angażując w ten sposób, integrując i stymulując do debaty badaczy afiliowanych przy różnych ośrodkach naukowych na świecie, tworząc w Krakowie platformę do wymiany myśli, spotkania badaczy różnego szczebla (od PhD Students, PostDoc aż po doświadczonych badaczy), pokazując w ten sposób Uniwersytet Jagielloński jako miejsce otwarte na gości zagranicznych i moderatora międzynarodowego dialogu oraz debat o sprawach aktualnych przez pryzmat doświadczeń minionych, w tym pozostałości po nich, na przykładzie I wojny światowej. Działania grupy odpowiadają czterem przedstawionym niżej pakietom (Work Packages, dalej jako: WP):
- WP 1: Cmentarze i pomniki wojenne w Europie 1914-1918 w perspektywie porównawczej (konferencja w Krakowie, podsumowana zbiorową monografią naukową lub numerem specjalnym czasopisma).
- WP 2: Warsztaty terenowe w Małopolsce: dziedzictwo I wojny światowej i jego ochrona i promocja w praktyce.
- WP 3: Debata (Roundtable) o dziedzictwie I wojny światowej jako wyzwaniu (metodologicznym, teoretycznym, praktycznym, jak chronić/omawiać/promować/
zachować/odtwarzać dziedzictwo I wojny światowej). - WP 4: Konferencja/debata z dyskusją (Hyde Park) na temat dziedzictwa wojny 1914-1918 we współczesnej Polsce (podsumowana potencjalnym raportem/dokumentacją
Dotychczas w ramach grupy badawczej członkowie grupy wzięli udział w międzynarodowych konferencjach, uczestniczyli w wizytach studyjnych w instytucjach partnerskich w Belgii, Austrii i Słowenii. Ponadto zorganizowana została międzynarodowa konferencja naukowa „Commemoration and Heritage: the First World War Memorials and Cemeteries” (1–2 czerwca 2023 r.); warsztaty terenowe śladami dziedzictwa I wojny światowej (3 czerwca 2023 r.) oraz przygotowywana jest monografia zbiorowa „Architectures of Commemoration: First World War Monuments and Cemeteries in Europe” dla wydawnictwa Brill (2024/2025), będąca pokłosiem spotkania w Krakowie w czerwcu 2023 r. Planowane jest również wydanie publikacji historyczno-dokumentacyjnej dot. cmentarzy z I wojny światowej w świetle archiwaliów jak i platforma dot. społecznego mapowania dziedzictwa I wojny w obecnych granicach Polski.
Kontakt: kamil.ruszala@uj.edu.pl